De hypotheek overnemen als je uit elkaar gaat

Roy Klouth - 23-9-2024

‘Alsof de vloer onder je voeten wegzakt’, zo beschreef een klant het moment dat haar voormalige echtgenoot meedeelde dat hij van haar wilde scheiden. Misschien bedoelde ze het wel in de letterlijke betekenis van dit spreekwoord, want een van de eerste gedachten die bij haar opkwam was: ‘Waar kan ik heen? Kan ik na de scheiding in het huis blijven wonen?’ Een tijd later werd die vraag concreter: kan ik als we scheiden de hypotheek overnemen?

Een logische vraag. Zeker als er kinderen in het spel zijn is het fijn als een van beide ouders in huis kan blijven wonen. Er verandert al genoeg als je uit elkaar gaat. Hiervoor moet de hypotheek op een van beider namen komen te staan. Of dit ook haalbaar is, hangt af van je financiële situatie.

Hieronder lees je hoe je erachter komt of het volledig overnemen van de hypotheek realistisch is en of het uitkopen van je toekomstige ex-partner een haalbaar scenario is.

Stap 1: Vaststellen hoeveel jullie huis waard is
Eerst moet je weten wat jullie huis ongeveer waard is. In eerste instantie is een ruwe schatting meestal genoeg. Je kunt de WOZ-waarde opzoeken op internet, of kijken naar de prijs waarvoor vergelijkbare woningen bij jullie in de buurt recentelijk zijn verkocht. Ook moet je achterhalen hoeveel hypotheekschuld er nog is, hoe hoog je inkomen is en hoeveel spaargeld je kunt inbrengen.

Vervolgens regel je een oriënterend gesprek met een hypotheekadviseur, waarin je antwoord krijgt op de vraag hoeveel je kunt lenen. Wanneer blijkt dat je in je eentje voldoende kunt lenen om de geschatte waarde van jullie huis te kunnen opbrengen, én jullie vinden het beide een goed idee dat jij het huis overneemt, ga je door naar stap 2.

Stap 2: Bepalen hoe de waarde van het huis verdeeld wordt
Vervolgens moet je weten wat jullie huis precies waard is. Een taxateur kan de waarde van jullie huis vaststellen. Kom je samen niet uit de waardebepaling, dan kun je ervoor kiezen om twee taxaties te laten uitvoeren en die twee bedragen te middelen. Een taxatierapport heb je ook nodig voor de hypotheekverstrekker, later in het proces.

Wie voor welk deel eigenaar van de woning is, hangt af van de manier waarop je bent getrouwd of samenleeft. Ben je voor 1 januari 2018 in gemeenschap van goederen getrouwd, dan ben je beide voor de helft eigenaar van jullie huis. De overwaarde (of de restschuld) deel je dan ook door twee. Ben je na die datum in beperkte gemeenschap van goederen getrouwd en was je partner op dat moment 100% eigenaar van het huis, dan blijft hij of zij dat.

Ben je op huwelijkse voorwaarden getrouwd, of zijn er partnerschapsvoorwaarden opgesteld, dan staan daarin de afspraken die betrekking hebben op de gezamenlijke woning.

Stap 3: Berekenen wat het kost het om je partner uit te kopen
Stel dat je beide voor 50% eigenaar bent en de huidige waarde van het huis is als volgt:

Waarde van het huis (taxatie) € 400.000
Hoogte van de hypotheek        € 300.000
Overwaarde                                € 100.000

Jullie hebben dan allebei recht op de helft van de overwaarde. Als jij de nieuwe eigenaar wordt, dan betaal je je partner € 50.000. Is er sprake van een restschuld in plaats van overwaarde, dan deel je die ook door twee.

Heb je genoeg spaargeld om je partner uit te kopen, dan kun je dit inzetten. Is dit geld er niet, dan is het verhogen van de (lopende) hypotheek zodat je je partner kunt uitkopen, mogelijk een oplossing. Een extra hypotheek afsluiten kan ook.

Constructies waarbij je de hypotheek wel overneemt, zónder je partner uit te kopen, komen ook voor. Professionele mediators maar ook in echtscheiding gespecialiseerde financieel adviseurs kunnen je hierin adviseren. In sommige gevallen is echtscheidingsmediation meeverzekerd in je rechtsbijstandsverzekering.

Stap 4: Naar de hypotheekadviseur
Een hypotheekadviseur kan je uitleggen welke mogelijkheden er zijn om de hypotheek over te nemen. Hij of zij berekent wat je maandlasten worden en laat je zien wat de fiscale gevolgen zijn, zoals de hoogte van de hypotheekrenteaftrek. Soms is het overnemen van de lopende hypotheek het meest gunstig, soms is een nieuwe hypotheek afsluiten interessanter.

Een nieuwe hypotheek kan bijvoorbeeld een lagere hypotheekrente met zich meebrengen, terwijl een lopende hypotheek soms gunstigere voorwaarden heeft. Je hypotheekadviseur kan voorrekenen wat het beste is voor jouw situatie. Wil je de lopende hypotheek overnemen, dan moet de hypotheekverstrekker daar nog wel akkoord mee gaan. Ook dit regelt je adviseur.

Mocht het overnemen van de hypotheek nou niet mogelijk zijn dan bespreekt de adviseur welke mogelijkheden er zijn om bijvoorbeeld een andere (goedkopere) woning te kopen. Daarnaast zijn er misschien nog andere constructies om toch in de woning te blijven wonen.

Stap 5: En dan… naar de notaris
Als de seinen op groen staan en het lukt om de hypotheek over te nemen, is het tijd voor de notaris. Hij of zij zorgt ervoor dat het huis op één naam komt te staan. Wat je hiervoor nodig hebt zijn een door de notaris opgestelde akte van verdeling en een echtscheidingsconvenant. Het notariskantoor is ook de plek waar je de hypotheekakte tekent. De notaris zorgt er ook voor dat de hypotheek wordt ingeschreven bij het Kadaster. En dan… is het tijd voor een toast op de toekomst.

Wil je meer weten over jouw hypotheekmogelijkheden? Meld je gerust aan voor een gratis en vrijblijvend oriëntatiegesprek met onze hypotheekadviseur. Een echtscheiding heeft ook gevolgen voor je verzekeringen. Het is raadzaam om het hele pakket samen met een adviseur onder de loep te nemen. Maak gerust een afspraak met een van onze verzekeringsadviseurs om de consequenties voor de verzekeringen van je scheiding met jou door te nemen.