Wat gaat de rente doen?

Inge Walstra - 11-11-2021

Wanneer je een hypotheek afsluit moet je rente betalen over het bedrag dat je leent. Na een lange periode waarin de rente heel laag was, houden veel mensen er rekening mee dat de rente in de komende tijd gaat stijgen. Wat dat voor jou kan betekenen, vertel ik je in deze blog:

Termijn waarvoor de rente geldt, kies je zelf
Bij het afsluiten van de hypotheek rekent de bank een rente zoals die op dat moment in de markt geldt. De bank stelt je op dat moment in de gelegenheid om af te spreken voor welke periode je de rente “vast” wilt zetten. Je kunt bijvoorbeeld afspreken dat de rente die je dan gaat betalen voor 5 jaar of voor 30 jaar zal gelden. Stijgt binnen de gekozen periode de rente in de markt dan mag de bank de afgesproken rente niet verhogen. Maar daalt de rente dan moet jij voor de periode die je met de bank hebt afgesproken deze hogere rente toch betalen. Het kiezen van een termijn waarvoor je de rente “vastzet” is dus een beetje een gok.

De rente is nu historisch laag
Al geruime tijd is de rente voor hypotheken historisch laag. Mensen die in deze periode een nieuwe hypotheek hebben afgesloten, hebben er vaak voor gekozen om de rente voor een heel lange tijd vast te zetten. Doordat de rente al zo laag is, is er niet veel ruimte voor verdere, grote dalingen. Door de rente lang vast te zetten krijg je als huiseigenaar wel de zekerheid dat in de toekomst voor jou de rente niet opeens sterk gaat stijgen. Met de huidige lage rentes kan het zo maar gebeuren dat, wanneer de rente weer stijgt, je te maken krijgt met meer dan een verdubbeling van de rentelasten.

Inflatie stijgt en daarmee wordt de kans vergroot dat ook de rente stijgt
Door verschillende oorzaken stijgt ook in Nederland de inflatie. Inflatie betekent een algemene stijging van prijzen voor goederen en diensten. Eenvoudig gezegd betekent dit dat je vandaag minder kunt kopen voor 1 euro dan gisteren. Door inflatie wordt de euro dus in de loop der tijd minder waard. Gebruikelijk is dat wanneer de inflatie over een langere periode stijgt, ook de rente die banken rekenen stijgt.

Wat betekent een stijgende rente voor jou?
Wanneer je niet zo lang geleden een hypotheek hebt afgesloten en de rente voor een heel lange periode hebt vastgezet dan heeft, zolang je deze hypotheek blijft houden, een verhoging van de rente in de markt voor jou geen gevolgen. Zou je echter gaan verhuizen en een hypotheek hebben die je niet kunt “meeverhuizen” naar jouw nieuwe woning, dan moet je op dat moment een nieuwe hypotheek afsluiten tegen de op dat moment mogelijk hogere rente.

Het kan ook zijn dat je in het verleden een hypotheek hebt afgesloten waarvan de rente bijvoorbeeld tussen nu en over drie jaar opnieuw moet worden vastgesteld. In dat laatste geval zal de bank je over drie jaar een rente aanbieden zoals die dan in de markt geldt. Gaat de rente in de komende tijd stijgen dan kan dit dus betekenen dat je dan een aanbod krijgt voor een (veel) hogere rente dan je nu betaalt. Veel keuze heb je op dat moment niet. Want je wilt in de woning blijven wonen en je hebt waarschijnlijk niet voldoende spaargeld om de lening op dat moment in één keer af te lossen.

In dit soort situaties kan het een optie zijn om jouw bestaande hypotheek “open te breken”. Dat houdt in dat je tegen de bank zegt dat je een nieuwe hypotheekovereenkomst wilt afsluiten ook al is de bestaande overeenkomst nog niet afgelopen. Sluit je de nieuwe overeenkomst af, dan spreek je ook weer een nieuwe rentevastperiode af. Je kan er dan dus voor kiezen om de rente voor bijvoorbeeld 30 jaar vast te zetten tegen de nu nog steeds heel lage rente. Daarmee bouw je zekerheid in.

In deze situatie moet je de bank wel een vergoeding betalen. Want in dit voorbeeld “mist” de bank drie jaar lang de rente die was afgesproken. De vergoeding wordt berekend aan de hand van het verschil tussen de “oude” en de “nieuwe” rente. Deze kosten kan je via de nieuwe hypotheek meefinancieren. Overigens hoef je die nieuwe hypotheek niet bij dezelfde bank als jouw huidige hypotheek af te sluiten. Misschien zijn er andere banken die inmiddels voor jou betere voorwaarden hanteren dan jouw huidige hypotheek.

Heb je een hypotheek waarvan de rentevastperiode in de komende jaren eindigt, maak dan een afspraak met een hypotheekadviseur. Bekijk samen of het aantrekkelijk is om jouw bestaande hypotheek open te breken en nu te kiezen voor een nieuwe hypotheek met een lange periode waarin de rente over jouw hypotheek niet meer kan stijgen. Verrassingen zoals we nu bijvoorbeeld meemaken met de energieprijzen kun je hiermee voorkomen.