Onjuiste beeldvorming rondom gevolgen niet kunnen aflossen hypotheeklening

Jacques A. de Bot - 20-4-2018

Huiseigenaren kunnen niet zo maar uit hun woning worden gezet indien zij de hypotheeklening niet kunnen aflossen. Dit stelt de Nederlandse Vereniging van Hypothecair Planners, NVHP, naar aanleiding van recente berichten in de media. Mede onder invloed van Europese regelgeving zijn in 2016 in Nederland nieuwe wettelijke bepalingen van kracht geworden die huiseigenaren beschermen tegen gedwongen verkoop van hun woning indien zij niet aan de hypotheekverplichtingen voldoen.

Deze verplichting is opgenomen in artikel 81d Besluit Gedragstoezicht Financiële Ondernemingen. Samengevat komt deze verplichting er op neer dat een geldverstrekker zich tot het uiterste moet inspannen om samen met de huiseigenaar oplossingen te vinden om gedwongen verkoop te voorkomen.

In praktijk bijna altijd oplossing mogelijk
Huiseigenaren met een hypotheek waarbij, gedurende de looptijd van de hypotheek, niets op de schuld wordt afgelost (aflossingsvrije hypotheek), dienen de lening op het eind van de looptijd in één keer af te lossen. Het schrikbeeld van veel huiseigenaren is dat, indien zij op dat moment niet beschikken over voldoende liquiditeiten om deze lening af te lossen, zij uit hun woning worden gezet. Naar de ervaring van Maarten van Hasselt, plaatsvervangend voorzitter van de NVHP, is deze angst ongegrond. Van Hasselt: “In de praktijk zijn bijna altijd oplossingen mogelijk. In veel gevallen is de waarde van de woning, sinds het aangaan van lening soms meer dan 20 jaar geleden, fors in waarde gestegen. In die gevallen zal het bij de meeste geldverstrekkers geen probleem zijn om de lening te verlengen of een nieuwe lening aan te gaan”. 

“De situatie wordt moeilijk indien er een combinatie van factoren speelt, zoals een woning waarvan de marktwaarde lager is dan de hoogte van de lening, een huiseigenaar niet voldoende inkomen heeft om de kosten van de lening te betalen én wanneer de huiseigenaar zich onwillig naar de geldverstrekker opstelt. Zelfs dan echter zal de geldverstrekker zich blijven inspannen om naar wegen te zoeken om gedwongen verkoop niet nodig te maken. Ook omdat na gedwongen verkoop de consument vaak alleen nog maar een woning kan huren en de kosten van huurwoningen op dit moment vaak hoger liggen dan de kosten van een hypotheek. Alle partijen hebben er dus belang bij om een gedwongen verkoop te voorkomen”.

Advies om tijdig te bespreken
Uit cijfers van de Nederlandse Bank blijkt dat de Nederlandse hypotheekschuld voor 55% bestaat uit aflossingsvrije leningen en beleggingshypotheken. De Nederlandse Bank verwacht dat tussen 2035 tot 2038 voor ruim 700 duizend huishoudens de aflossingsvrije lening afloopt en het recht op hypotheekrenteaftrek eindigt. Maarten van Hasselt: “Consumenten met een aflossingsvrije hypotheek zijn uniek en hoeven zich echt niet te schamen indien ze op dit moment niet weten hoe ze op het eind van de hypotheek de lening gaan terugbetalen. Het is wel verstandig om in gesprek te gaan met een adviseur om de verschillende opties door te nemen om in de woning te kunnen blijven wonen. De leden van de NVHP maken nu dagelijks mee dat consumenten al lange tijd veel stress hebben gehad omdat zij dachten dat zij op termijn gedwongen zouden worden hun woning te verlaten, terwijl, nadat alle opties zijn verkend, er helemaal geen sprake is van het risico van gedwongen verkoop. Een gesprek met een goede adviseur zal vaak veel rust geven”.