Financiële gevolgen bij samenleven zonder samenlevingsovereenkomst

Michael Gerritsen - 5-4-2018

Uit recent onderzoek van Wijzer in geldzaken is gebleken dat ruim 50% van de samenwoners geen samenlevingsovereenkomst heeft.

Wanneer samenwonende partners geen samenlevingscontract afsluiten, of testament laten opmaken en geen huwelijk of geregistreerd partnerschap met elkaar aangaan, kunnen zij verschillende financiële risico's lopen voor hun inkomen en vermogen bij uit elkaar gaan en overlijden. 

Samenwonen brengt financiele verplichtingen met zich mee. Denkt u bijvoorbeeld maar aan de huur- of hypotheek- en bijkomende woonlasten.
Verplichtingen die doorgaans worden opgebracht door het gezamenlijke inkomen van beide partners.

In onze praktijk stellen wij tijdens een pensioen- en inkomensanalyse (financiële planning) regelmatig vast dat een partnerpensioen bij overlijden voor en na de pensioendatum zeer wenselijk is. Ook als de hypotheek - gedeeltelijk - bij overlijden wordt afgelost. Op zich ook wel logisch, want het volledige inkomen van de - overleden - partner valt weg. En dit inkomen is doorgaans meer dan alleen de hypotheeklast. Een goed idee dat nog eens na te gaan.

En stel u hebt een partrnerpensioen in het pensioenpakket via de werkgever. Goed geregeld dus. Maar nu bent u samenwonend, zonder samenlevingsovereenkomst. En dan?

Veel pensioenreglementen bepalen dat u alleen dan recht hebt op een partnerpensioen indien u beschikt over een samenleveningsovereenkomst. Of voldoet aan andere samenlevingsvereisten. Voldoet u daaraan niet, dan volgt er geen partnerpensioen. Controleer de samenlevingsvoorwaarden in uw pensioenreglement voor het recht op partner-, wezen- en nabestaandenoverbruggingspensioen (waar relevant).

Het laten opmaken van samenlevingsvoorwaarden en/of een testament kan dit voorkomen. En is daarom net zo goed een pensioenadvies.

Financiële risico's uit elkaar of overlijden

Hieronder worden enkele voorkomende financiële risico's opgesomd die zich kunnen voordoen indien u ongehuwd (of geregistreerd partnerschap) samenwoont en geen samenlevingsovereenkomst bent aangegaan en/of testament heeft opgemaakt.

Uit elkaar gaan:

• Verdeling eigen spullen en vemogen zelf bijhouden om dit aan te tonen
  
• Geen recht op partneralimentatie. Wel kindalimentatie, indien van toepassing
  
• Geen recht op verdeling opgebouwd ouderdomspensioen tijdens samenwoning  
  
• Verdeling vermogen eigen woning indien 1 van de partners eigenaar is, maar de ander daar ook financieel aan heeft bijgedragen (aantonen)  
  
• Geen automatisch gezag kinderen. Vader moet kind erkennen en daarbij ook gezag aanvragen (beide dus). Wel financiële onderhoudsverplichting, maar beperkte rechten in zorg voor eigen kind  
  

Overlijden:

• Geen wettelijk erfgenaam. Familie van overleden partner (kind(eren), ouders, broers/zussen) is wettelijk erfgenaam van vermogen (dus ook deel eigen woning)
  
• Geen automatisch recht op partnerpensioen en soms zelfs alleen bij samenlevingsovereenkomst. Raadleeg uw pensioenreglement.
  

Toets uw eigen situatie

Op 22 maart 2018 heeft Wijzer in geldzaken een handige tool gepubliceerd waarmee snel en eenvoudig een overzicht kan worden verkregen welke financiële risco's u loopt bij uw huidige samenlevingsvorm.

Financiële risico's kunnen door samenwoners, niet-gehuwden of geregistreerden, worden uitgesloten. Bijvoorbeeld door het bij een notaris laten opstellen van een samenlevingsovereenkomst. En / of een testament.

Financieel overzicht nu en later?

Neem contact op met uw pensioenadviseur.