Belastingaangifte en de eigen woning

Inge Walstra - 24-2-2023

Vanaf 1 maart 2023 "mogen" we weer aangifte Inkomstenbelasting doen. Als je een aangiftebrief van de belastingdienst hebt ontvangen, moet je voor 1 mei de aangifte indienen, als je het voor 1 april doet, belooft de fiscus voor 1 juli te reageren (teruggaaf of betalen?). Wanneer je in 2022 een grote schenking hebt gehad, moet je hiervan al voor 1 maart 2023 aangifte doen!
vul de aangifte Inkomstenbelasting op tijd in! Dan voorkom je een boete van minimaal € 385. Als het echt niet op tijd kan (bijvoorbeeld bij ondernemers) vraag dan uitstel aan (dat kan online of via de boekhouder). Om belastingrente (minimaal 4%!) te voorkomen, kun je beter toch voor 1 mei aangifte doen. Als je geld tegoed hebt van de fiscus, vergoeden ze géén rente...

Mijn eerste tip: vul de aangifte Inkomstenbelasting op tijd in! Dan voorkom je een boete van minimaal € 385. Als het echt niet op tijd kan (bijvoorbeeld bij ondernemers) vraag dan uitstel aan (dat kan online of via de boekhouder). Om belastingrente (minimaal 4%!) te voorkomen, kun je beter toch voor 1 mei aangifte doen. Als je geld tegoed hebt van de fiscus, vergoeden ze géén rente...

De tweede tip: vul altijd de online aangifte in, ook als je geen uitnodiging hebt ontvangen om aangifte te doen. Dan weet je zeker dat je geen belastingteruggaaf misloopt. You never know!

De derde tip: fiscaal partners mogen aftrekposten en vermogens naar elkaar schuiven in de aangifte zodat je optimaal gebruik maakt van drempels en tarieven om uiteindelijk zo min mogelijk belasting te betalen. Dit gaat het gemakkelijkste als je online aangifte doet. Wanneer ben je fiscaal partners van elkaar? Daar kun je (meestal) niet voor kiezen: je bent het of je bent het niet. In ieder geval iedereen die gehuwd is of een geregistreerd partnerschap heeft én bijvoorbeeld iedereen die samenwoont op hetzelfde adres en samen een eigen huis heeft. Zie de toelichting van de belastingdienst: https://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/belastingdienst/prive/relatie_familie_en_gezondheid/relatie/fiscaal_partnerschap/

Omdat ik een hypothecair planner ben (én zeker geen fiscalist!) volgen hieronder vooral tips voor huiseigenaren met een hypotheek voor de door hen zelf bewoonde eigen woning:

• bewaar alle bewijsstukken van de aankoop, onderhoud/verbouwing/verbetering van de eigen woning of oversluiting van de hypotheek. En van de verkoop van de vorige woning en aflossing van die hypotheek. Bewaar ook de aangiften en jaaropgaven van de hypotheekverstrekker van voor 2012, als je die hebt. Dit omdat de fiscale regels van renteaftrek nogal eens veranderen.
  
• als "inkomen uit eigen woning" moet je het zgn. eigenwoningforfait aangeven. Dat is een percentage van de WOZ-waarde van je huis in 2022, dat is die met peildatum 01-01-2021. Dit forfait is belast tegen maximaal 49,5%.
  
• als aftrekpost zijn aftrekbaar de reguliere hypotheekrente (het bedrag dat je per jaar hebt betaald), de eventueel betaalde rente van een overbruggingshypotheek (tijdelijk 2 huizen) en alle andere kosten in verband met de eigenwoningschuld. Deze zijn aftrekbaar tegen maximaal 40%.
  
• rente van hypotheken die je hebt afgesloten op het huis waarin je woont maar waarmee je andere dingen hebt betaald dan aankoop, verbouwing, verbetering e.d. is niet aftrekbaar. Denk aan het "opeten van overwaarde" of de aanschaf van een auto. Dan heb je wel een lagere rente dan wanneer je consumptief financiert (doorlopend krediet of persoonlijke lening) maar fiscaal heb je hier geen voordeel op.
  
• rente van consumptieve -, duurzaamheids- en energiebespaarleningen en dergelijke is aftrekbaar als die gebruikt zijn voor verbouwing of verbetering van de eigen woning. Dus het hoeft niet persé om een lening te gaan waarvoor een hypotheekakte is gemaakt, het gaat om het doel waarvoor de lening is afgesloten: de eigen woning.
  
• wanneer je in het afgelopen jaar de hypotheek van je eigen huis hebt afgesloten, verhoogd of gewijzigd, vergeet dan niet de notaris-, taxatie- en advies- en bemiddelingskosten, de borgstelling van NHG, afsluitkosten van een Starterslening o.i.d. en eventueel betaalde boeterente of vooruitbetaalde rente als aftrekposten mee te nemen.
  
• alleen kosten voor het verkrijgen van de financiering van een eigen woning zijn aftrekbaar (zie als voorbeeld de kosten bij het vorige punt) maar niet de kosten van verkoop of aankoop van de eigen woning (zoals makelaarscourtage, overdrachtsbelasting en de transportakte van de notaris).
  
• hypotheekrente en financieringskosten van woningen waarin je niet zelf woont (bijvoorbeeld een vakantiewoning of verhuurde woning) zijn niet fiscaal aftrekbaar.
  
• sinds 2013 is de rente van hypotheken voor een door je zelf bewoonde woning alleen nog aftrekbaar als je minimaal annuïtair aflost. Als je eerder al een hypotheek had die aflossingsvrij was of bijvoorbeeld een spaarhypotheek én je hebt die laten doorlopen, dan is de rente daarvan ook aftrekbaar. Vraag je hypotheekadviseur om uitleg, dit vraagt om een deskundig oog van iemand die de regels kent en kan toepassen!
  
• als je in 2022 bent verhuisd van het ene eigen huis naar het andere, dan hoef je maar van één woning tegelijk het eigenwoningforfait aan te geven. Tot aan de datum dat je adres is veranderd in de Basisregistratie Personen over het oude huis en vanaf die datum voor het nieuwe huis. De hypotheekrente is tijdelijk voor beide huizen aftrekbaar als je eerst koopt en dan verkoopt.
  
• wanneer je in een specifieke situatie zit (bijvoorbeeld wanneer je bent gescheiden en de gezamenlijke woning hebt verlaten maar nog wel de hypotheekrente betaald, wanneer je woning tijdelijk wordt verhuurd of wanneer je een bouwdepot hebt voor een nieuwbouwwoning) overleg dan met je hypotheekadviseur hoe deze situatie fiscaal wordt behandeld.
  

Het is volgens mijn weten niemands hobby om belastingaangifte te doen maar voor de meeste huiseigenaren leidt dat wel tot een teruggave. En als je er zelf helemaal niet uitkomt, vraag dan hulp van een belastingadviseur. Veel succes met de aangifte!